กรีโกรี เยฟเซเยวิช ซีโนเวียฟ[lower-alpha 1] (นามแรกเกิด ออฟเซย์-เกียร์ชอน อะโรโนวิช ราโดมึสล์สกี;[lower-alpha 2] 23 กันยายน [ตามปฎิทินเก่า: 11 กันยายน] ค.ศ. 1883 – 25 สิงหาคม ค.ศ. 1936) เป็นนักปฏิวัติชาวรัสเซียและนักการเมืองโซเวียต สมาชิกบอลเชวิคเก่า และเป็นหนึ่งในผู้นำคนสำคัญที่บทบาทในช่วงต้นของสหภาพโซเวียต ซึ่งเขาดำรงตำแหน่งประธานองค์การคอมมิวนิสต์สากล (โคมินเทิร์น) ตั้งแต่ ค.ศ. 1919 ถึง ค.ศ. 1926ซีโนเวียฟเกิดที่ดินแดนยูเครน (ณ ตอนนั้นยังคงเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิรัสเซีย) ในครอบครัวชาวยิว เขาเข้าร่วมพรรคแรงงานสังคมประชาธิปไตยรัสเซียใน ค.ศ. 1901 เมื่อพรรคเกิดการแตกแยกทางอุดมการณ์ใน ค.ศ. 1903 เขาได้สนับสนุนฝ่ายบอลเชวิคและกลายเป็นหนึ่งในผู้ร่วมงานที่ใกล้ชิดที่สุดของวลาดีมีร์ เลนิน เขาใช้เวลาช่วงการเนรเทศร่วมกับเลนินและเดินทางกลับรัสเซียภายหลังการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ใน ค.ศ. 1917 โดยก่อนหน้าที่จะเกิดการปฏิวัติเดือนตุลาคม ซีโนเวียฟและเลฟ คาเมเนฟ คัดค้านการยึดอํานาจโดยใช้กำลัง เป็นเหตุให้ตัวเขาเริ่มไม่ได้รับความไว้วางใจจากเลนิน ในช่วงการป่วยระยะสุดท้ายและภายหลังอสัญกรรมของเลนินใน ค.ศ. 1924 ซีโนเวียฟจึงเป็นพันธมิตรร่วมกับคาเมเนฟและโจเซฟ สตาลิน ในการต่อต้านเลออน ทรอตสกี อย่างไรก็ตาม พันธมิตรทั้งสามได้แตกสลายลงและใน ค.ศ. 1926 ซีโนเวียฟและคาเมเนฟจึงเข้าร่วมในแนวร่วมฝ่ายค้านของทรอตสกีเพื่อต่อต้านสตาลิน ซีโนเวียฟถูกขับออกจากพรรคใน ค.ศ. 1927 และต่อมาไม่นานเขาจึงได้รับการยอมรับอีกครั้งหลังจากยอมจํานนต่อสตาลินหลังจากการลอบสังหารเซียร์เกย์ คีรอฟ พันธมิตรที่ใกล้ชิดของสตาลินเมื่อ ค.ศ. 1934 ซีโนเวียฟถูกกล่าวหาว่าสมรู้ร่วมคิดในการลอบสังหาร จึงถูกตัดสินว่ามีความผิดและได้รับโทษจําคุกสิบปี ขณะถูกคุมขังในปี ค.ศ. 1936 ซีโนเวียฟถูกกล่าวหาว่าทรยศต่อสตาลินในระหว่างการกวาดล้างใหญ่ และทำให้เขาถูกตัดสินประหารชีวิตภายหลังการพิจารณาคดีในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1936